Wanneer je wordt geconfronteerd met kanker, dan is het uiterlijk niet het eerste waar je je zorgen over maakt. Op het moment dat de behandelingen aanslaan dan komt er weer wat tijd en ruimte om na te denken over andere bijkomende zaken die het lichaam te voorduren krijgt. Vooral als de behandeling bestaat uit chemotherapie. Er gebeurt dan veel met de huid. Wat is er mogelijk als het gaat om verzorging? Wat kan en mag er eigenlijk in deze periode?
De effecten
Chemotherapie heeft ook effect op de celdeling van gezonde cellen. Vooral sneldelende cellen zijn gevoelig voor chemotherapie, waaronder huidcellen.
Doorgaans wordt de huid na een chemotherapie dan ook overgevoelig. De huid wordt in de regel droog en schilferig en reageert vaak direct op blootstelling aan zonlicht. Er kunnen bultjes ontstaan die op acne lijken (maar dit niet zijn) en de huid kan gaan jeuken. Hoewel het niet altijd direct met het blote oog zichtbaar is, is de huid van mensen die chemotherapie krijgen regelmatig ontstoken. Als gevolg daarvan kunnen er uiteindelijk vervelende pigmentvlekken ontstaan.
Voorbereiding
Je kunt al voordat de chemotherapie begint de huid voorbereiden op de behandeling. Het belangrijkste wat je kunt doen is de barrièrefunctie van de huid (het buitenste huidlaagje dat ervoor zorgt dat je huid sterk, gezond en goed gehydrateerd blijft) sterk houden. Wanneerwordt gaat
Ook is het belangrijke om de huid zo veel mogelijk tot rust te brengen. Hiermee kun je enigszins voorkomen dat er pigmentvlekken ontstaan, dode huidcellen zich opstapelen (zorgt voor een doffe huid) en dat de huid geïrriteerd raakt.
Verzorgingstips
- Gebruik wanneer je je huid voorbereidt verzorging met niet-irriterende ingrediënten Dit zijn bijvoorbeeld: gedenatureerd alcohol, of sodium lauryl sulphate. Kijk dit goed na op de ingrediëntenlijst van producten voordat je ze aanschaft.
- Gebruik geen gewone zeep of badschuim voor jouw gezicht en was niet al te fanatiek. Gebruik de aller mildste cleanser die je kunt vinden. Hoe minder de producten schuimen hoe beter.
- Scrubs, stoombaden, wisseldouches – ze irriteren je huid nu te veel. Liever niet doen dus.
- Kijk goed naar de houdbaarheid van je producten, cosmetische producten gaan korter mee dan je denkt en je huid kan je zich nu veel minder goed verweren tegen bacteriën en schimmels.
- Zorg dat de luchtvochtigheid in je huis, zeker in de herfst en in de winter, op peil blijft. Een huid die blootgesteld is aan chemotherapie heeft veel moeite vocht vast te houden en droogt razendsnel uit.
- Smeer vaker dan gemiddeld. De meeste crèmes werken maar enkele uren en je huid heeft nu extra hulp nodig. Gebruik een wat vettere ongeparfumeerde crème en smeer je huid, bij voorkeur als deze nog wat vochtig is zo snel mogelijk in. Voor je lichaam kun je ook gewone olijf-, jojoba of arganolie gebruiken.
- Geschikte ingrediënten voor de huid die blootgesteld wordt aan chemotherapie zijn glycerine, panthenol, niacinamide, cholesterol, ceramiden, vitamine C en hyaluronzuur. Zij versterken de barrièrefunctie en voorkomen uitdroging. Breng deze gerust meerdere keren per dag aan (bijvoorbeeld in een crème). Kalmerende en ontstekingsremmende stoffen zijn ook een must. Je kunt zoeken naar producten met allantoine, niacinamide, groene thee, glycyrrhiza glabra (zoethoutwortel), beta glucan, ginkgo biloba of bisabolol.
- Hoewel het als je schilfertjes hebt heel verleidelijk is de huid te scrubben, doe dat liever niet. Dat maakt het probleem vaak alleen maar erger. Ook een exfoliant als glycolzuur is tijdens chemotherapie in de regel te heftig voor je huid. Om fijne schilfertjes weg te halen kun je eventueel een product met 1 salicylzuur gebruiken. Deze stof weekt de huidschilfertjes als het ware los en werkt ontstekingsremmend.
- Bescherm je huid tegen de zon. Tijdens de chemotherapie wordt je huid extra gevoelig voor zonlicht. Je hoeft de zon niet te vermijden, maar bescherm je huid door dagelijks een zonnebrandcrème op te brengen. Hiermee kun je ook voorkomen dat er vervelende pigmentvlekken ontstaan. Als je daarbij ook nog een crème met antioxidanten op je huid gebruikt (denk aan vitamine C, vitamine E, Cafeïne, Evodia extract) bescherm je je huid dubbel!
- Heb je ineens last van puistjes, ga je huid dan niet met anti-acne producten te lijf. Hier wordt het alleen maar erger van. Je hebt vermoedelijk last van folliculitis. Er is dan een ontsteking in het haarzakje die niet door een bacterie wordt veroorzaakt. Je kunt dit vaak goed behandelen met een crème met salicylzuur of een van de kalmerende ingrediënten die hierboven genoemd zijn. Als dit onvoldoende werkt kan de huisarts je een receptje voor een medicinale crème voorschrijven.
- Na de chemotherapie kun je overwegen een keer bij de huidtherapeut langs te gaan. Zij kan je verder advies geven en met lasers en/of peelings de huid weer mooi en egaal maken. Ook kan gebruik van een crème met vitamine A zuur de huid verbeteren.
Tot slot
De behandeling van kanker is een zware en vervelende periode in je leven. Op het moment dat je uiterlijk weer meer verzorgd kan en mag worden, zodat dit niet je ziek zijn “verraadt”, dan voelt alles ook weer iets lichter en kan je zelfvertrouwen weer wat groeien.
Dionne Linskens
Huidtherapeute
